Engelli vergi indiriminde kayıp!

Kanun gereği vergi dilimleri her yıl yeniden değerleme oranı kadar artıyor. Ancak Hükümet isterse bu oranı değiştirebiliyor. TÜİK verilerine göre, 2015'dan 2016'ya geçiş döneminde yeniden değerleme oranı yüzde 5,58 oldu. Dolayısıyla 2015 yılında 12 bin lira olan yüzde 15'lik vergi dilimi 2016 yılında 12 bin 600 TL'ye çıkmıştı. 2017 yılında da yüzde 3,17’lik bir artışla 12.600 TL’lik dilim 13.000 TL’ye çıkarıldı.

Vergi Dilimlerinde Yavaş Artış Sürüyor

Zaten vergi dilimlerinin verilen zam oranlarına göre daha az artıyor oluşu ücretlinin her yıl biraz daha fazla vergi vermesine neden oluyordu. En altta bulunan asgari ücretli bile son 3-4 yıldır yılın son ayında yüzde 20'lik vergi dilimine giriyordu.

Asgari ücret ve vergi dilimleri arasındaki ilişkiden kaynaklanan bu anomali durumu somut olarak görmek son yıllardaki rakamsal verilerin ışığında daha mümkün.

Zira bir sorunu anlamak için önce nereden kaynaklandığını görmek gerekiyor. Asgari ücretin SSK işçi payı ve işsizlik sigortası primi işçi payını dışladığımızda önemli kısmı gelir vergisi matrahını oluşturur.

Engelli Vergi İndiriminde de Kayıp Olacak

Aynı mantık engelli vergi indirim hakkında da geçerli bulunuyor.

Engelliler engel oranlarına göre ücret veya aylıklarının belli bir bölümünü gelir vergisinden istisna tutabiliyorlar.

Memur maaş artışlarının enflasyon oranlarına göre yapıldığı düşünülürse tablo engellinin vergi indirim hakkının da diğer çalışanlar gibi giderek daha fazla vergiye tabi olarak verimsizleştiğini net bir biçimde ortaya koyuyor. Zira engellinin gelir vergisinden muaf tutulacak kısmında artış ücret artışlarına göre kısıtlı tutuluyor.

Örneğin 2013 yılı Ocak katsayısının 0,073737 ve 2017 yılı katsayısının da (Eğer Aralık 2016 ayı enflasyonu yüzde 1,91'den yüksek çıkmazsa) 0,096056 olacağına göre enflasyona göre yüzde 30,27'lik bir aylık artışı meydana geldiği, buna karşın 2012 yılında 800 olan 1.derece engelli indirim tutarının da 2016 yılı başında olduğu gibi 900 TL'de kalacağına bakılırsa yüzde 12,50'lik yani yarıdan bile az artış meydana geldiği görülüyor.

Yine örneğin 2016 yılında asgari ücret artışı yüzde 7,92 iken ve toplumun büyük kısmınca bu artış tatminkâr bulunmazken 1. ve 3.derece engellinin vergiden muaf tutarlarında artış hiç yapılmazken 2.derece engellinin vergiden muaf tutarı yüzde 2.17 oranında artırılmış bulunuyor.

İşte bu rakamlar engelliler de dahil olarak çalışanın 2017 yılında biraz daha fazla oranda gelir vergisi ödemek durumunda kalacağını net bir biçimde gösteriyor.